Ja en nee. De ziekte coeliakie zelf is niet erfelijk, maar het gen dat ervoor zorgt dat de ziekte zich bij iemand ontwikkeld, weer wel. Het gen kan van ouder tot kind worden overgedragen.
Inhoudsopgave
Het genetische component van coeliakie
Bij coeliakie is er sprake van een genetisch component. Het gen dat het meest bekend is, zijn de genotypen HLA-DQ2 en de HLA-DQ8. HLA staat voor humaan leukocytenantigeen, genen die een hele belangrijke rol spelen in het regelen van de afweer van de mens. Bijna alle mensen die de diagnose coeliakie hebben gekregen, zijn dragen van één van deze twee genotypen.
Bijna alle coeliakiepatiënten (ruim 95 procent) is positief getest voor HLA-DQ2. De overige patiënten zijn getest voor het andere genotype. Als je gaat testen of je gendragend bent, dan is dat in 9 van de 10 gevallen ter uitsluiting. Als je geen dragen van deze genotypen bent, dan is de kans dat je ooit in je leven coeliakie kan krijgen bijna nihil. Als er uit het testen blijkt dat je het gen draagt, betekent dit niet direct dat je coeliakie hebt. Er zijn namelijk heel veel mensen die het gen dragen, maar de ziekte niet hebben. Voor het vaststellen van coeliakie gaat het onderzoek dus verder dan het bloed testen.
Hoe erf je een ziekte?
We krijgen allerlei kenmerken van onze ouders mee. Denk hierbij aan je lengte, de kleur van je ogen of de vorm van je neus. Dat zijn lichamelijk eigenschappen die genetisch worden meegegeven. Van iedere gen erf je er twee – je ontvangt er één van je vader en één van je moeder. Maar soms zit er in een gen een foutje. En sommige van deze foutjes kunnen ziektes veroorzaken. Dat wordt ook wel mutatie genoemd. Soms is het direct bij de geboorte duidelijk dat iemand een bepaalde ziekte heeft. In andere gevallen kan het zo zijn dat de ziekte zich pas op latere leeftijd uit. (Bron: Erfelijkheid.nl)
Iemand in mijn familie is gendragend
De ervaring leert dat het overgeven van de ziekte erg ingewikkeld verloopt. Het gen kan overgedragen geworden, maar dit betekent niet altijd dat iemand ook daadwerkelijk coeliakie heeft. Wel is het zo dat 1 op de 10 familieleden van iemand met coeliakie de ziekte ook ontwikkelt. Daarom is het altijd aan te raden om zelf een bloedtest aan te vragen zodra een eerstegraads familielid de diagnose heeft gekregen.
