Wat betekent glutenvrij?

Je moet glutenvrij gaan eten. Of dat is omdat je coeliakie hebt, je sensitief voor gluten bent of om een andere reden. Het maakt eigenlijk ook niets uit, want glutenvrij betekent glutenvrij. Maar wat zijn gluten eigenlijk? Wat mag en kan ik allemaal niet meer eten? Ik leg je graag uit wat glutenvrij voor jou gaat betekenen.

Snel naar…

1. Wat zijn gluten?
2. Waarom beginnen aan het glutenvrije dieet
3. Waar zitten gluten in?
4. Waar zitten gluten niet in?

Wat zijn gluten?

Gluten is eigenlijk een bepaald eiwit. Dit eiwit komt voor in verschillende soorten granen. De meest voorkomende is tarwe, maar gluten vind je ook terug in rogge, gerst, spelt en kamut. Maar zitten er ook gluten in haver? Dat is een hele goede vraag. Haver is eigenlijk een vreemde eend. De graan haver is van nature glutenvrij, maar door de manier waarop dit vervoerd wordt, wordt haver besmet met gluten. Haver is dus alleen glutenvrij te eten wanneer er een officieel glutenvrij logo op staat.

Waarom beginnen aan het glutenvrije dieet?

Beginnen aan het glutenvrije dieet kan altijd. Je hebt geen doktersverklaring nodig om te starten. Wel zijn de redenen om met het glutenvrije dieet zeer uiteenlopend, namelijk als volgt:

• Je hebt de diagnose coeliakie gekregen. Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij je intolerant bent voor gluten. Zodra je gluten binnenkrijgt, reageren je darmen er dusdanig op dat je hier ontzettend ziek van kan worden. Het medicijn voor coeliakie? Een glutenvrij dieet!
• Je hebt gluten sensitiviteit. Er zijn ook een hoop mensen die overduidelijk klachten krijgen van gluten, maar geen coeliakie hebben. Deze mensen hebben gluten sensitiviteit. Ook voor hen is het aan te raden om een glutenvrij dieet te volgen om zo de klachten te verminderen.
• Je hebt een tarwe allergie. Niet alle gluten bevatten producten zijn gemaakt van tarwe, maar wel alle tarwe bevatten gluten. Daarom volgen veel mensen met een tarwe allergie een glutenvrij dieet. Sommige producten, zoals spelt, kunnen zij wel nog eten – dit is simpelweg niet gemaakt van tarwe.

Aan een glutenvrij dieet beginnen, doe je niet zomaar. Er komt namelijk meer kijken dan enkel geen gluten meer eten. Als je coeliakie hebt, dan is zelfs een kruimel al te veel voor je. Deze kruimels zie je helaas niet op het blote oog. Dat is dan ook de reden dat je alles moet weten over kruisbesmetting en hoe je dit kan voorkomen. En zo zijn er nog een aantal dingen waar je echt rekening mee moet houden voordat je start. Voor de beste start raad ik je zeker dit artikel over wat je moet weten voordat je aan een glutenvrij dieet start.

Er zijn ook een hoop mensen die een glutenvrij dieet volgen, omdat zij denken dat dit gezond voor je is. Maar dit is helaas een fabel. Een glutenvrij dieet is van zichzelf niet per se gezonder. Sterker nog, speciale glutenvrije producten bevatten vaak meer suiker om zo de smaak van het product nog lekker te houden. Maar waarom denken mensen dan dat het glutenvrije dieet gezond is? De reden is eigenlijk vrij simpel. In een glutenvrij dieet worden veel bewerkte producten ingeruild voor verse producten. Veel verse producten bevatten namelijk van nature geen gluten, wat perfect past binnen een glutenvrij dieet. En het eten van vers eten is dus gezonder dan veel bewerkt eten.

Waar zit gluten in?

Waar zitten gluten in? Een paar ingrediënten zijn eerder al aan bod gekomen. Gluten zitten dus in een flink aantal granen, waaronder tarwe, spelt, rogge en kamut. Dat betekent ook direct dat producten die één van deze granen als ingrediënt hebben, ook gluten bevatten. Gluten zitten dus in brood, pasta’s, pizza’s, gebakjes en alles wat verder van deeg is gemaakt. Ook zit het in mie en in couscous. Maar het zit niet alleen in dit soort producten. Het zit ook in bindmiddelen, bloem en paneermeel. Ook vind je vaak gluten in kant-en-klare pakjes. Maar ook in snoep, chips en ijs kunnen gluten zitten. En het zal je waarschijnlijk verbazen, maar ook in je kipfilet voor op brood kunnen gluten zitten. Omdat gluten dus in heel veel verschillende soorten producten zit, is het ontzettend belangrijk om etiketten te leren lezen. Leer jezelf dat dit verder gaat dan eten. Soms zitten er ook gluten in medicijnen of in kleurpotloden.

Gluten zitten (gelukkig) niet overal in. Het is een aanpassing van je dieet, waarin je bepaalde dingen niet meer kan eten. Wees daarom creatief en vind goede alternatieven voor de dingen die jij super lekker vindt. Op die manier ben je binnen no-time gewend aan je nieuwe glutenvrije dieet vol heerlijke gerechten.

Lees ook: Dit zijn de bijwerkingen van een glutenvrij dieet

Waar zitten gluten niet in?

In verse producten, zoals groente, fruit, aardappelen en (veel) zuivel zitten geen gluten. In een pak melk zal je geen gluut tegenkomen, maar in een toetje gemaakt van lange vingers wel. Ook in rijst zitten van nature geen gluten. Gelukkig zijn er ontzettend veel vervangers die gemaakt zijn van rijst. Wat dacht je van heerlijke rijstnoedels of rijstvermicelli. Deze zijn perfect als vervangers voor de mie en vermicelli gemaakt van tarwe. Goed nieuws, want er zijn nog meer granen waar geen gluten inzitten.

Glutenvrije granen

• Maïs
• Rijst
• Gierst
• Sorghum
• Haver
• Boekweit
• Quinoa
• Teff

Lees ook: Zo bespaar je op je glutenvrije boodschappen

Een grote verandering

Het “overstappen” naar een glutenvrij dieet heeft tijd nodig. Er zijn namelijk veel dingen waar je aan moet wennen. Aan de ene kant moet je afscheid nemen van bepaalde producten die voorheen dagelijks onderdeel waren van je voedingspatroon. Dat kan soms als rouwen aanvoelen. Aan de andere kant moet je ook heel veel nieuwe dingen leren. Waar zitten gluten in? Hoe houd je het beste rekening met kruisbesmetting? Wat zijn de nieuwe producten die ik wel kan eten? Het is ontzettend veel informatie die ineens op je afkomt. Veel van deze informatie vind je ook zeker terug op deze website. Het wennen aan je nieuwe dieet en daarbij ook nieuwe lifestyle heeft even tijd nodig. De één went er sneller aan dan de ander, maar gelukkig is het geen wedstrijd. Geef jezelf de tijd om eraan te wennen.

Meer lezen over glutenvrij?